بهترین جاذبه های گردشگری که در سفر به شیراز می توانیم ببینیم

بنای نخستين دروازه قرآن، از سنگ و گچ بوده است. وي پس از ساختن دروازه، دستور داد تا قرآنی بزرگ معروف به قرآن «هفده من» بر بالای آن قرار دهند؛ تا کاروان‌ها به‌سلامت از زیر آن گذشته و به راه خود ادامه دهند. از زمان قرار دادن قرآن، این دروازه به دروازه قرآن مشهور شد و تاکنون به این نام باقی‌مانده است.

سخن راندن از شیراز و زیبایی ها و جاذبه های آن بسیار مشکل است.  هرگوشه از آن را که قدم برداری، یادگاری از دوران کهن این شهر، در آن می بینی. کافیست فقط چشم بگردانی و زیبایی های پیدا و پنهان آن را نظاره گر باشی. از جمله زیبایی ها و جاذبه های گردشگری شهر شیراز، می توان به موارد ذیل اشاره کرد:  

دروازه قرآن

در دوران دیلمیان، در ميانه تنگه ی  الله‌اکبر و در میان کوه‌های بابا کوهی و چهل مقام، طاق مرتفعی به‌صورت دروازه ساخته‌شده بود؛ که بنیان‌گذار آن را عضد الدوله دیلمی می‌دانند. بنای نخستين دروازه قرآن، از سنگ و گچ بوده است. وي پس از ساختن دروازه، دستور داد تا قرآنی بزرگ معروف به قرآن «هفده من» بر بالای آن قرار دهند؛ تا کاروان‌ها به‌سلامت از زیر آن گذشته و به راه خود ادامه دهند. از زمان قرار دادن قرآن، این دروازه به دروازه قرآن مشهور شد و تاکنون به این نام باقی‌مانده است. اين قرآن دوجلدی، مربوط به دوران تیموریان است و با خطوط ثلث و محقق منسوب به ابراهیم سلطان نوشته‌شده است.

بنای كنوني دروازه قرآن در سال 1327 هجري قمري به كوشش یکی از بازرگانان نیکوکار شیرازی به نام «حسین ایگار» معروف به «اعتمادالتجار» دوباره ساخته شد. آرامگاه بانی این دروازه در قسمت شرقی آن قرار دارد.

آرامگاه سعدی

 مشرف‌الدين مصلح بن عبدالله شيرازي مشهور به «سعدی» در اوایل سده هفتم هجري قمري در شیراز به دنيا آمد. سعدی شیرازی، بزرگ‌ترین شاعری است که پس از فردوسی، در آسمان ادب فارس درخشیده است و هنوز نيز می‌درخشد. وي در سال 690 هجري قمري، در شيراز درگذشت.

نخستین جهانگردی که از آرامگاه سعدی نام‌برده، «ابن‌بطوطه» جهانگرد مراکشی است که در سال 748 هجري قمري؛ یعنی 57 سال پس از مرگ سعدی از آرامگاه وي بازدید كرده است.

بر پايه ی مدارک موجود، آرامگاه سعدی، در سده گذشته، بارها تعمیر و بازسازی‌شده است. کریم‌خان زند در سال 1187 هجري قمري، آن را از نو بنا كرد. وي بنايی آجري و دوطبقه بنا كرد که دو اتاق در دو سوي آن قرار داشت. مزار سعدی در اتاق شرقی در طبقه زیرین آن قرار داشت و دور آن نرده‌های چوبی و منبت‌کاری شده قرارگرفته بود. بعدها اتاق غربی مدفن «شوریده شيرازي» یکی از شاعران بنام سده سیزدهم هجري قمري در شیراز گردید.

بنای نخستين سعدیه، تا سال 1327 خورشيدي برپا بود. تا اینکه به پیشنهاد انجمن آثار ملی فارس و تلاش علی سامی و علی‌اصغر حکمت، بنای درخور مقام شامخ سعدی ساخته شد. این بنا دارای گنبدی زیبا است که در جلوی آن ایوانی تالار مانند قرار دارد كه توسط هشت ستون سنگی نگه‌داشته می‌شود.

در بنای جدید، قبر سعدی در میان عمارتی هشت‌ضلعی با سقفی بلند و کاشی‌کاری شده قرار دارد. در داخل باغ و در محوطه‌اي پایین‌تر از سطح زمین، چشمه آب زلالی در جریان است. در ميانه این مکان، حوضچه‌ای قرار دارد که آن را حوض ماهی می‌نامند. بر پايه یک سنت قدیمی، مردم شیراز برای برآورده شدن حاجات خود در حوض ماهی سکه می‌اندازند.

 آرامگاه حافظ

خواجه شمس‌الدین محمد ملقب به «لسان‌الغيب» و متخلص به «حافظ» از غزل‌سرایان بنام است كه در حدود سال 726 هجري قمري در شیراز به دنیا آمد. پدرش بهاءالدین پيش از آنکه بتواند پسرش را سرپرستی و تربیت کند، دیده از جهان فروبست. حافظ در شيراز به فراگيري دانش پرداخت و نزد استادان نام‌آور آن دوران مانند سيد شريف جرجاني و ابوعبدالله قوام‌الدين به فراگيري علوم و ادبيات پرداخت. وي سپس وارد دنياي سير و سلوك شد و مشرب عرفان اختيار كرد. حافظ همه قرآن را از بر داشته و آن را با چهارده‌روایت مي‌خوانده؛ ازاین‌رو، وي متخلص به حافظ است.

ديوان حافظ بيش از شش هزار بيت دارد كه دربرگيرنده قصيده، غزل، مثنوي، رباعي و قطعه می‌باشد و از اين ميان، غزليات وي از همه مشهورترند. حافظ از شاعران بنام سده هشتم هجري قمري می‌باشد كه با گذشت سده‌ها از مرگ وي، هنوز ديوان او به زبان‌هاي گوناگون دنيا به چاپ مي‌رسد. بي‌ترديد مي‌توان گفت در خانه هر ايراني و در كنار كتاب مقدس قرآن مجيد، يك جلد از ديوان خواجه حافظ شيرازي يافت مي‌شود.

حافظ علاقه فراواني به شیراز داشت؛ ازاین‌رو به‌جز دو سفر کوتاه، در تمام عمر در شیراز اقامت گزید. حافظ در سال 791 هجري قمري دیده از جهان فروبست و وي را در مصلای شیراز به خاک سپردند.

حافظ در زمان پادشاهان آل اینجو و آل مظفری زیسته و در اشعار خود به نیکی از آنان یادکرده است. در مدت عمر 50 تا60 ساله وي، هفت‌پادشاه در فارس حکم‌فرمایی کردند. پس از وفات حافظ، در سال 856 هجري قمري، کالبد وی در گورستان مصلی به خاك سپرده شد که امروزه از آن قبرستان اثری نیست.

محل دفن حافظ تنها یک قبر ساده مشخص بود. در دوره فرمانروايي میرزا ابوالقاسم گوركانی، شمس‌الدین محمد یغمایی وزیر فرمانروا، ساختمان گنبدي بر تربت حافظ بنا كرد و در جلوي آن حوض بزرگی قرار داشت که از آب رکن‌آباد پر می‌شد.

بنای عظیم و باشکوه آرامگاه حافظ در سال 1188 هجري قمري در دوران کریم‌خان زند ساخته شد. این بنا، شامل ایوانی با چهارستون ضخیم سنگی یکپارچه بود كه دو قسمت شمال و جنوب آن باز بود و دو اتاق کوچک در دو گوشه آن قرار داشت. آرامگاه در قسمت شمالی آن قرار مي‌گرفت و در بخش جنوبی این مکان باغی بزرگ نمايان بود. بر روی تربت حافظ، سنگی مرمرین به دستور کریم‌خان زند نهاده شد که دو غزل از غزل‌های حافظ به خط حاج آقاسی بیگ افشار بر آن نوشته‌شده بود. سنگ كنوني همان سنگ‌قبر دوران زنديه است.

بنای اصلی به‌صورت سکویی با 8 ستون سنگی یکپارچه و سقف مزین به تزئینات کاشی‌کاری شده است و اشعار در محل مزار به گونه زیبایی توجه بینندگان را به خود جلب می‌کند. مزار خواجه حافظ در ميانه این بنا قرار دارد.

ارگ کریمخانی

ارگ کریم‌خاني، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بنای دوران زندیه است که در سال 1180 هجري قمري به دستور کریم‌خان زند ساخته‌شده است. این ارگ، مرکز حکومتی کریم‌خان و خاندان زند و همچنين محل سکونت آنان بوده است. این ساختمان با زیربنای 4000 مترمربع و در زمینی به گستردگي 12800مترمربع بناشده است.

دیوار‌های آجری این بنا، 12 متر ارتفاع دارند و در هر چهارگوشه ارگ، برجی به ارتفاع حدود 15 متر قرار دارد. بر روی بدنه دیوارها و برج‌ها، نگاره‌های ساده و زیبای آجری دیده می‌شود. بر سردر ارگ، صحنه نبرد کشته شدن دیو سفید به دست رستم به‌صورت کاشی‌کاری هفت‌رنگ نقش بسته است. این کاشی‌کاری در دوران قاجاریه به ارگ افزوده‌شده است.

یک هشتی، ورودی ارگ را تشکیل می‌دهد که از یک‌سو به حیاط‌خلوت و از سويي دیگر، به محوطه داخلی ارگ راه پیدا می‌کند. ارگ دارای شاه‌نشین شمالی (زمستان‌نشین)، شاه‌نشین جنوبی (تابستان‌نشین) و ساختمان غربی چهارفصل است. برخلاف نمای بیرونی، ساختمان داخلی ارگ از نمای زیباتری برخوردار است.

داخل اتاق‌ها با نقش‌هاي اسلیمی، ترنج و گل و مرغ تزئین شده است. پس از سرنگوني حکومت زندیه و روی کار آمدن سلسه قاجار، ارگ به دارالحکومه تبدیل شد و به مکانی برای استقرار والیان و حاکمان فارس تبدیل گردید و تا اوایل سلطنت پهلوی به‌عنوان زندان مورداستفاده قرار مي‌گرفت.

باغ ارم

باغ ارم يكي از مشهورترین باغ‌های شیراز است که در شمال شيراز و در خیابان ارم جاي دارد. پیشینه این باغ به دوران سلجوقی بازمی‌گردد و در تمام دوران آل اینجو پابرجا بوده است. در دوران زندیه، کریم‌خان زند در سازندگی و بهسازی این باغ  اقداماتی انجام داد.

در اواخر دوران زندیه و اوایل دوران قاجار این باغ به مدت 75 سال به دست سران ایل قشقایی افتاد. در روزگار پادشاهی ناصرالدین‌شاه قاجار، حسنعلی‌خان نصیرالملک، ساختمانی زیبا در آن پی‌ریزی کرد اما با مرگ وی در سال 1311 هجري قمري، خواهرزاده او ابوالقاسم‌خان (نصیرالملک دوم) امور باغ را بر عهده گرفت و ساختمان نیمه‌کاره دایی خود را کامل کرد و آن را به نحو شایسته‌ای به پایان رساند که تاکنون باقی‌مانده است.

این بنای ارزشمند را حاج محمدحسن، معمار برجسته دوران قاجار ساخت. پس از آن باغ به دليل بدهی مالکان به تصرف دولت درآمد و به دانشگاه شیراز واگذار شد. این باغ در بين سال‌های 1345 تا1350 خورشيدي بازسازی‌شده و در سال 1359 خورشيدي به باغ گیاه‌شناسی تبديل گردید.

باغ عفیف آباد

یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین باغ‌های شیراز، باغ عفیف‌آباد است که آن را باغ گلشن نیز می‌نامند. اين باغ با گستره‌اي بیش از 127000 مترمربع، در جنوب خیابان قصر دشت و در انتهای خیابان عفیف‌آباد قرار دارد.

باغ عفيف‌آباد در دوران صفویه يكي از باغ‌های آباد شیراز بوده است. در سال 1284 هجري قمري، میرزا علی‌خان قوام‌الملک، زمینِ باغ را از مالک آن خرید و اقدام به نوسازی باغ و ساختن عمارتی زیبا در آن كرد. وي قنات «لیمک» را که در 15 کیلومتری باغ و در محل قصر قمشه وجود داشت را برای آبياري كردن باغ خریداری کرد.

در واپسین روزهای قاجاریه، این باغ به دست خواهرزاده بانی، «عفیفه خانم» همسر فرمان‌فرما رسيد و چون بهسازی‌های گسترده‌ای در آن پدید آورد، پس از آن باغ گلشن به باغ عفیف‌آباد شهره شد. این باغ از شاهکارهای معماری دوران زندیه و قاجاریه به شمار می‌آید. وارثان باغ در روزگار پهلوی آن را به فرح پهلوی هدیه دادند تا اینکه در سال 1340 خورشیدی، ارتش در مزایده خرید باغ برنده‌شده و آن را خریداری كرد.

باغ دلگشا

باغ دلگشا در نزدیکی آرامگاه سعدی و در غرب خیابان بوستان جاي گرفته است. نزدیک بودن این باغ به کوه قلعه بندر، باعث شده که برخی از پژوهشگران، پيشينه این باغ را به دوران كهن نسبت دهند. این باغ با گستردگي 5/7 هکتار از زیباترین گردشگاه‌هاي شیراز به شمار می‌رود.

باغ دلگشا در دوران صفویه و نادرشاه افشار، آباد بوده است اما در شورش تقی‌خان، حاکم وقت شیراز در سال 1150 هجري قمري، بیشتر باغ‌های شیراز ازجمله باغ دلگشا رو به ویرانی گذاشت. کریم‌خان زند این باغ را بازسازی کرد و به‌جای درختان از بین رفته، دوباره درخت کاشت. پس از او لطفعلی‌خان زند، باغ را بهسازی کرد و در پایان سلطنت فتحعلی شاه قاجار در سال 1236 هجري قمري، شاهزاده رضا قلی میرزا حاکم فارس این باغ را از مالکش خریداری و پس از بهسازی، کاخی باشکوه در آن ساخت. وي نام این کاخ را «فین» یا «کلاه‌فرنگی» گذاشت.

پس از او میرزاعلی اکبرخان قوام‌الملک و فرزندش میرزا فتحعلی‌خان صاحب دیوان در سال 1266 هجري قمري این باغ و ساختمان آن را بازسازي كردند. او حمامی در سمت شرق باغ ساخت و پانصد اصله درخت نارنج، چند اصله خرمای شاهانی جهرمی و انواع گل‌های زینتی در آن کاشت. این باغ از زمان صاحب دیوان همچنان در دست خاندان قوام‌الملک شیرازی قرار داشته و آخرین صاحب باغ، خانم خورشید کلاه قوامی معروف به «لقاءالدوله» دختر قوام‌الملک بوده است. در سال 1348 خورشیدی شهرداری آن را خریداری كرد و هم‌اکنون به‌عنوان بوستانی عمومی مورداستفاده همگان می‌باشد.

باغ نظر

باغ نظر یکی دیگر از شاهکارهای دوران زندیه هست که بین سال‌های 1179 تا 1193 هجري قمري ساخته شد. این مکان به نام‌های باغ‌موزه، باغ حکومتی، عمارت کلاه‌فرنگی و آرامگاه کریم‌خان زند نیز مشهور است. این عمارتِ هشت‌ضلعی در زمان کریم‌خان زند محل پذیرایی ميهمانان داخلی و خارجی و مرکز عمده تشریفات سیاسی مورداستفاده قرار می‌گرفته است.

عمارت کلاه‌فرنگی باغ نظر دربرگيرنده یک تالار مرکزی و چهار شاه‌نشین جانبی است. در سال 1206 هجري قمري آقا محمدخان قاجار، جسد کریم‌خان زند را که در شاه‌نشین شرقی به خاك سپرده‌شده بود را به تهران منتقل کرده و در زیر راه‌پله‌های کاخ گلستان، محل رفت‌وآمد دائمی خود دفن كرد.

تا سال 1315 خورشيدي اطلاع درستي از جای اصلی قبر در دست نبود. در همان سال، هنگام تعمیر بنای کلاه‌فرنگی در شاه‌نشین شرقی موزه، قبر ساخته‌شده‌ای نمودار شد که خالی از اسکلت بود و تنها شامل تکه‌های مختصر چرمی بود. اکنون قبر بازسازی‌شده در محل شاه‌نشین شرقی قرار دارد.

باغ نظر در اوایل دوران قاجار نيز موردتوجه فرمانروایان قاجار بود. در سال1230 هجري قمري، حسین‌علی میرزا (پسر فتحعلی شاه قاجار) حاکم فارس این باغ را مقر حکومت خود قرارداد و در شمال غربی آن، عمارتي زیبا به نام «کاخ همایون» ساخت و قسمت‌هایی از آن را به نام عمارت «باغ خورشید و آیینه» نام‌گذاری کرد. هم‌اکنون از اين عمارت اثری نیست. اين مجموعه در سال 1315 خورشيدي به موزه پارس تبدیل شد.

باغ جهان نما

باغ جهان‌نما يكي از باغ‌های قدیمی و تاریخی شیراز است كه با گستره حدود 40000 مترمربع، در ضلع شمالی چهارراه حافظیه و در ضلع شرقی خیابان حافظ جاي گرفته است. این باغ از دوران آل مظفر و آل اینجو تا دوران صفویه سرسبز و آباد بوده است.

اين باغ در سال 1185 هجري قمري به دستور کریم‌خان زند بازسازی شد. درون باغ، عمارتی هشت‌ضلعی همانند عمارت کلاه‌فرنگی باغ نظر ساخته‌شده و در چهارگوشه آن، چهار شاه‌نشین با اتاق‌های دوطبقه بناشده است. در داخل عمارت، حوضی هشت‌گوشه از سنگ مرمر یکپارچه با فواره‌ای سنگی در ميان آن، قرار دارد. تزئیناتی که به‌صورت نقاشی در داخل عمارت وجود دارد بسیار باشکوه و ارزنده است.

این باغ در دوران قاجار، محلی برای پذیرایی از ميهمانان حکومتی بوده است.

خانه زینت‌الملک

در ضلع غربی نارنجستان قوام، عمارت زیبایی قرار دارد که به خانه زینت‌الملک مشهور است. این خانه محل سکونت زینت‌الملک قوامی (دختر قوام‌الملک چهارم) بوده است. ورودی این بنا به شکل زیبایی مقرنس‌کاری شده است. با عبور از یک هشتی، وارد حیاط خانه می‌شویم که دارای حجاری‌های سنگی و مشبک‌کاری است.

هر یک از اضلاع این ساختمان با توجه به موقعیت فصلی، کاربرد خاص خود را داشته و مورداستفاده قرار مي‌گرفته است. تالار اصلی این خانه در ضلع غربی آن قرار دارد که با نقاشی و آیینه‌کاری هنرمندان از دوران قاجار تزئین شده است.

نارنجستان قوام

ساخت نارنجستان قوام توسط علی محمدخان قوام‌الملک دوم در سال 1290 هجري قمري آغاز و در سال 1305 هجري قمري توسط فرزندش محمدرضا خان قوام‌الملک به پایان رسید. این باغ محل حکومت خاندان قوام‌الملک و همچنين براي تشکیل جلسات عمومی و نشست‌های بزرگان و اشراف در دوران قاجار مورداستفاده قرار می‌گرفته است. این باغ به دلیل داشتن درختان نارنج فراوانش به «نارنجستان» معروف شده است. مساحت کل نارنجستان 3085 مترمربع است که حدود 940 متر آن زیربناست. عمارت نارنجستان دربرگيرنده دوطبقه و یک طبقه زیرزمین است.

ساختمان بیرونی نارنجستان به‌وسیله تونلی به اندرونی خانه زینت‌الملک متصل می‌شده است. نارنجستان مدت‌ها محل اقامت خاندان قوام بود و در دهه چهل از سوی ابراهیم قوام به دانشگاه شیراز واگذار شد. اين مجموعه پس از انقلاب اسلامی بازسازی شد و هم‌اینک به‌عنوان موزه مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرد.

بازار وکیل

بازار وکیل یکی دیگر از شاهکارهای معماری و بي‌مانند دوران زندیه است. این بازار در حدود سال‌های 1180 هجري قمري به سبک بازار قیصریه لار (که مربوط به دوران صفویه است) ساخته‌شده است.

راسته غربی چهارسوق (محل تقاطع دو رشته تاق بزرگ را چهارسوق مي‌نامند) دارای 10 جفت مغازه است و در قدیم به نام بازار«ترکش‌دوزها» معروف بوده اما در حال حاضر مرکز فروش انواع فرش‌های نفیس ایرانی است. راسته شرقی که در شرق چهارسوق قرار دارد، دارای 19 جفت مغازه است و درگذشته به نام بازار «علاقه‌بندان» معروف بوده است اما هم‌اکنون مرکز فرش و مغازه‌های عطاری است.

دسته دیگری نیز از شاخه جنوبی چهارسوق به‌طرف غرب و موازی بازار ترکش‌دوزها امتداد می‌یابد و از جلوي مسجد وکیل بیرون می‌زند که این قسمت را در گذشته بازار «شمشیرگرها» می‌ناميدند. این بازار دارای 10 زوج مغازه است و در سمت شمال آن نیز «کاروانسرای فیل» قرارگرفته است.

بازار وکیل دارای 74 تاق ضربی و خوش سیماست که سقف دراز بازار را پوشش می‌دهند و از بیرون چشم‌انداز جالبی همانند کوهان شتر را پدید آورده‌اند. ارتفاع بیش از 10 متر سقف و نورگیری تاق‌ها که در زمستان هوای بازار را گرم و در تابستان خنک نگه می‌دارند، از دیگر ویژگی‌های این بازار است.

برای سفر به شیراز زیبا، و خرید بلیط هواپیما، بلیط قطار یا اطلاع از تورهای آن، با شماره های زیر تماس حاصل نمایید:

0950  3858  051 (داخلی 220 - 222)  

تلگرام: 3473  039  0912

چمدون بسته، مرجع ترین سایت در زمینه ارائه خدمات گردشگری. خدمات ما شامل مواردذیل است:

خرید بلیط هواپیما داخلی و خارجی

رزرو بلیط قطار

رزرو بلیط اتوبوس

رزرو هتل

اخذ ویزای کشورهای مختلف

فقط کافیست به سایت ما مراجعه کنید و یا با کارشناسان ما تماس بگیرید.